Kayak ve Morton Nöroma; ayaklarda şiddetli ağrı, yanma ve uyuşma

Kayak ve Morton Nöroma yazımızda, kayak yaparken ayak parmaklarınız arasında şiddetli ağrı, yanma, uyuşma ve karıncalanmanın hangi hastalığın başlangıcı olabileceğiyle ilgili nedenleri irdeliyoruz. Yazımızı okuduktan sonra kendi kendinize yapabileceğiniz basit bir testle veya ileri görüntüleme teknikleriyle şikayetlerinizin Morton Nöroma hastalığı ile bir ilişkisi var mı sorusu hakkında cevap bulabileceksiniz.

Morton Nöroma hastalığı ilk olarak 1876’da TG Morton tarafından tanımlandı. Ayakta tarak kemiklerinin arasındaki sinirlerden kaynaklanan müzmin bir hastalık. Morton Nöroma hastalığı ayak tabanında parmakların his duyusundan sorumlu olan sinirlerin çoğunlukla ayak yapısından kaynaklanan sıkışma sonucu ortaya çıkabilmektedir.

Özellikle 40-60 yaş arasında ve bayanlarda erkeklere göre 8 kat daha fazla görülmektedir. Sıklıkla 2-3 ya da 3-4 tarak kemikleri arasında ortaya çıkar. Özellikle sıkı ayakkabılarla ilişkilendirilmekledir ve ayakkabının çıkarılması durumunda rahatlama olabilmektedir.

Morton Nöroma hastalığının genel semptomları nelerdir?

Morton Nöroma nasıl ortaya çıkar nedeni bilimsel olarak kesin bilinmemektedir. Öne doğru daralan sıkı ayakkabılar ve sert zemin üzerinde yapılan hareketlerin sinirde etkilenmeye yol açarak kalınlaşmasına neden olduğu ileri sürülmektedir. Kalınlaşmış sinir, tarak kemiklerinin bulunduğu bölgede bir çatı gibi yer alarak her yere basışta dar alanda kalarak sıkışmasına neden olur.

Hastalar mermerde yürüyormuş hissi olduğunu ifade edebilmektedir. Ağrı 3. ve 4. parmaklara yayılabilmekte ve ayakkabının çıkarılması ile rahatlama olabilmektedir. Özellikle kayak ayakkabılarında uzun süren aktivite sırasında ve ayakkabılar çıkarılırken ayağınızda müthiş bir ağrı, yanma veya uyuşma hissedilir.

Basitçe Morton Nöroma tanısını nasıl koyabilirsiniz?

Sorunlu ayağınızda ayak parmaklarınızı tarak kemiklerinden elinizle kavrayın ve sıkın, her sıkışınızda tık diye bir ses duyarsanız ve sıktığınız zaman ağrı şikayetiniz artıyorsa Morton Nöroma hastalığınız var demektir. Her sıkışınızda hassas kalınlaşmış siniriniz ezilerek sıkışır ve tık sesi çıkar.

Daha profesyonel tanı için röntgen, ultrason ya da MR gibi görüntüleme yöntemleri uygulanabilmektedir. Morton Nöroma tanısını koymada röntgenin yeri kısıtlıdır ancak başka hastalıkları ayırt etmek için yardımcıdır. Özellikle şüphe duyulan durumlarda çekilen kontrastlı MR’larda ise bu lezyon görülebilir.

Deneyimli bir hekim tarafından yapılan dikkatli bir inceleme, Morton Nöroma’yı tendon iltihabı ve romatoid artrit gibi diğer tıbbi durumlardan ayırabilir.

Kayakçılarda Morton Nöroma

Morton Nöroma vb kas-iskelet, sinir sistemi sorunları genellikle koşucular, kayakçılar, futbolcular, dansçılar ve balerinler gibi oldukça dinamik kişilerde daha sık görülmektedir.

Bazı sporlarda daha yüksek görülme oranını açıklayabilecek birçok neden vardır. Örneğin;

Kayakçılar aktivite sırasında vücudun özel duruşu veya fizyolojik konumu nedeniyle yüksek risk altındadır. Kayak ayakkabılarının ayağı çok sıkı sarması ve dar burunları nedeniyle ek bir baskı ile doku yaralanmasının kaynağı olabilir.

Başka bir deyişle, ön ayağa (veya ayak ortasına) doğrudan baskı veya kalıcı kuvvet uygulanmasını içeren herhangi bir fiziksel aktivite, Morton Nöroma geliştirme riskini artırabilir.

Morton Nöroma tedavisi

Erken evre Morton Nöroma tedavisi basit ve kolaydır. Çoğu erken vakada, geniş ve rahat ayakkabıların tercih edilmesi gibi yaşam tarzı değişiklikleri işe yarayabilir. Masaj ve soğuk uygulamalarla desteklenen bütünsel bir tedavi protokolü de uygulanabilir. Bu tedavilere ek olarak ortezler ve steroid olmayan antiinflamatuvar ilaçlarla tedavi çeşitlendirilebilir.

Özellikle kayakçı sporcular, ayaklarındaki sürekli baskı ve zorlanma nedeniyle özel ortez ve taban padleri tercih edebilirler. Kortikosteroid enjeksiyonları da yardımcı olabilir, ancak yağ yastığı atrofisi gibi komplikasyon riskini azaltmak için hekim ve tercihen ultrason rehberliğinde yapılmalıdır. Bu basit önlemler başarısız olursa, o zaman ultrason rehberliğinde cerrahi ablasyon prosedürü genellikle çözümdür.

Cerrahi tedavide ne yapılır?

Cerrahi tedavide 2-3 yada 3-4 tarak kemikleri arasında transvers bağ bölgesinde yapılan 2-3 cm lik kesi ile transvers ligamentin kesilerek sinirin serbestleştirilmesi yada kalınlaşmış olan sinir segmentinin çıkarılması işlemi yapılır. Buradaki amaç sinir üzerine binen basıncı azaltmaktır. Geniş taraklı ayakkabılar, topuksuz ayakkabılar ya da sıkı-sert tabanlıklar ile parmakların hareketi bir miktar kısıtlanarak şikayetler azaltılmaya çalışılır.

Bir kayakçının Morton Nöroma hikayesi

Yaklaşık 3 yıl önce ailemle bir kayak gezisine çıktık. Tatilim süresince kayak sırasında sol ayağımda dayanılmaz ağrılar çektim. Kayak ayakkabılarımın bana küçük geldiğini, çok sıkı olduğunu, bu nedenle yanma, ağrı ve uyuşma çektiğimi düşündüm.

Tatil sonrası hastaneye giderek ortopedi hekimine sorunumu anlattım, röntgen istedi ve sonucunu değerlendirdi. Hekim, topuk dikeni başlangıcı olabileceğini ve bu ağrılar ile yaşamam gerektiğini belirtti. Ayrıca kayak sporunu yapmamamı tavsiye etti. Hekimin “ayak parmaklarım arasında şiddetli ağrı yanma oluyor” dediğimde “topuk dikeni” cevabı beni hiçte ikna etmemişti. Neticede dikkatli bir hekim topuk ile ayak parmakları arasındaki ağrı ayırımı çok kolay yapabilmeliydi.

Başka bir hekim arkadaşımın şans eseri kontrolü ile Morton Nöroma teşhisim koyulmuş oldu. Sonraki her kayak gezisi için, yolculuktan birkaç gün önce Morton Nöroma hastalığım için ağrı kesici enjeksiyonu yapıldı. Kayak tatilim süresince bu enjeksiyonların çok faydasını gördüm. Ayrıca ayak tabanı altına yerleştirilecek jel yada keçe benzeri bir padinde çok faydalı olabileceğini artık biliyorum.

Kayak yaparken ayak parmaklarınız arasında şiddetli ağrı ve uyuşma hissediyorsanız bir an önce önlem alın ve bir hekimin tavsiyelerine kulak verin. Eğer Morton Nöroma teşhisi koyulursa cerrahi müdahaleyi son aşama olarak planlayın. Neticede sinirlerin yapısı çok karmaşık ve riskli. Size önerimiz kalınlaşmış sinir bölgesine 3-4 ay dayanan steroid olmayan antiinflamatuvar ilaçlar enjekte ettirmeniz. Basit fakat çok faydasını göreceğiniz bir Morton Nöroma padide kayak yaparken sizi bayağı rahatlatacaktır.

Kayak ve Morton Nöroma yazımızı beğendiyseniz kayak sporunda nezaket ve emniyet kuralları yazımız ilginizi çekebilir.