Tekerlekli Kayak nedir, ilk Türkçe kaynak!
Tekerlekli Kayak sporuyla ilgili bilgilendirici Türkçe kaynak bulunmamasından yola çıkarak bu yazımızı derledik.
Tekerlekli Kayak nedir?
2 adet silikon teker ve dayanıklı bir profil gövdeden oluşur. Kayaklı koşu sporunun asfalt üzerinde sezon dışı yaz çalışması için icat edilmiş bir ekipmandır. Kayaklı koşu ve tekerlekli kayakta kullanılan teknikler birbirine çok benzerdir.
İlk aşamada kayaklı koşu yaz çalışmaları için kullanılan bu ekipmanlar artık tek başına bir yarışma organizasyonun parçası haline geldi. Birçok ülkede tekerlekli kayak için inşa edilmiş tesisler ve pistler bulunmaktadır. Uluslararası Kayak Federasyonu (FIS) bünyesinde, bir çok ülkede tekerlekli kayak Şampiyonaları ve Dünya Kupası yarışma organizasyonları düzenlenmektedir.
Tarihçe
Tekerlekli kayak İtalya ve Kuzey Avrupa’da 1930′ ların ortalarında icat edilmiştir. Kayaklı koşu sporunun gelişmeye başladığı 1950′ lerin başında, sporcuların iyi bir yaz sezonu geçirmeleri için zorunluluk haline geldi. 1950 ve 1970 yılları arasında neredeyse tüm dünya tekerlekli kayakları yaz çalışmalarında test edip denedi. 1970’li yıllarda, mevcut tekerlekli kayağın yapısı ve dizaynı değişti ve ilk tekerlekli kayak yarışması gerçekleşti.
İlk tasarım önde tek tekerlek ve arkada iki tekerlek olarak görüldü. Metal profil uzunluğu 70-100 cm arasında değişiyordu.
1976 yılında, bir hava pilotu olan Giustino Del Vecchio, tasarladığı tekerlekli kayaklarda uçak endüstrisinde kullanılan hafif ve sert alaşımlı metaller ve sert tekerler kullanarak itme gücünü arttırdı. Giustino Del Vecchio aynı zamanda klasik teknik için geri gitmeme kilitleme teknolojisi geliştirdi ve tekerlekli kayaklara uyarladı.
1987 yılında Mark Richardson tekerlekli kayakla 1000 km yol katetti ve Guinnes Rekorlar kitabına adını yazdırdı. (1989, Sayfa 279)
Avrupa Rollerski Federasyonu 1985 yılında kuruldu ve ilk Avrupa Şampiyonası Hollanda’da düzenlendi.
Gelişip yaygınlaştıkça Uluslararası Kayak Federasyonu’nun (FIS) dikkatini çekti ve 1992 yılında kayaklı koşu spor dalından ayrı bir spor dalı olarak organizasyonlarına dahil etti. FIS bünyesinde ilk organizasyon 1993 yılında Lahey’de yapıldı. FIS’in ilk resmi Dünya Şampiyonası 2000 yılında Hollanda’da yapıldı.
2000 yılında Hollanda’da yapılan ilk Tekerlekli Kayak Dünya Şampiyonasında Türkiye’yi temsil eden sporcular aşağıdadır.
- Necati Kaplan, Ankara
- Mustafa Karataş, Ankara
- İlker Demirciçeşmesi, Ankara
- Faruk Karataş, Ankara
Türkiye Kayak Federasyonu ve Türkiye’de faaliyet gösteren kayaklı koşu sporcuları ve takımları sezon dışı yaz çalışmalarında tekerlekli kayak kullanmaktadır.
Tekerlekli kayak arışma organizasyonlarında İtalya, Rusya,Norveç, İsveç, Almanya ve Fransa takımları ve sporcuları başarılıdır. Bu ülkeler aynı zamanda Tekerlekli kayak yarışma organizasyonlarının düzenlenmesi noktasında en fazla destek olan ülkelerdir.
FIS bünyesinde düzenlenen tekerlekli kayak yarışmalarının şimdiye kadarki en başarılı sporcusu 3 kez Dünya Şampiyonu olan ve 4 kez Dünya Kupası kazanan İtalyan Alfio di Gregorio’dir.
Teknik Bilgiler
Bu alt spor dalında takip, sprint, takım yarışları ve bireysel yarışmalar bulunmaktadır. Yarışma organizasyonları klasik ve paten teknikleri olmak üzere iki temel stil üzerine gerçekleşir. Yarışmalarda kask ve gözlük takma zorunluluğu vardır.
Klasik Tekerlekli Kayaklar
Daha iyi bir denge ve kayaklı koşu sporuna en yalın simulasyon için tekerleri daha geniş olarak dizayn edilmiştir. Klasik tekerlekli kayakların iç rulman mekanizmasında, iyi bir kavrama ve itme gücü için tekerler geri gitmeyecek şekilde kilitleme teknolojisi kullanılmaktadır. Bu teknolojide tekerler sadece ileri doğru döner, geriye doğru kilitlenir ve gitmez.
Paten Tekerlekli Kayaklar
Paten tekerlekli kayaklarda 24 mm genişliğinde ve 80-100-105 mm çapında dar tekerler bulunur,
Her iki kayak modelinde de ayakkabıyı profile bağlayan bağlama ekipmanları bulunur. Bağlama ekipmanlarında ayakkabılar sadece ön uçtan profile sabitlenir ve ayakkabının arka tarafı sporcunun rahat hareket edebilmesi için profile bağlanmaz tutturulmaz.
Kayak profilleri birçok farklı malzemeden üretilmektedir. Üreticiler genellikle alüminyum, cam elyafı, kevlar ve karbon fiber gibi sert ve dayanıklı hammaddeler kullanır.